Bali, Indonesia (I)

Đảo Thần Trên Miền Nhiệt Đới

Nếu du lịch đảo luôn là khát vọng của bàn chân du khách thì Đảo Bali của Indonesia đang là lựa chọn số 1. Tạp chí Mỹ Travel and Leisure chọn đảo du lịch tốt nhất thế giới. Có nghĩa là đảo Bali vượt thắng cả đảo Santorini của Hy Lạp và quần đảo Hawaii.

Sự quyến rũ của Bali là nhờ có nhiều danh thắng thiên nhiên hòa trong cuộc sống dân dã trên nền nghệ thuật phát triển cao. Với những bãi biển cát dài và phẳng, các ngôi đền có mỹ thuật diệu kỳ, những ruộng bậc thang với nét đẹp thiên nhiên, những ngọn núi lửa cao ngút trời, và các hang động yên tịnh lẫn vào những cánh rừng nhiệt đới hoang dã làm cho Bali trở là một trong những địa điểm du lịch nổi tiếng nhất ở Á Châu.

Trong Phần 1,  chúng tôi mời bạn đọc ghé thăm bảo tàng Bali, núi Gunung Agung, đền Besakih, làng Ricefield Trekking, đền Goa Lawah – Bat Cave , v à làng Kusamba.

Bali là hòn đảo với dân số hơn 3.2 triệu người và là một trong 33 tỉnh của Indonesia.  Là địa điểm du lịch lớn nhất Indonesia, đảo Bali cũng nổi danh nhờ nền văn hóa Ấn Độ Giáo với nghệ thuật điêu khắc, hội họa, vũ, âm nhạc, hàng da thuộc, và luyện kim đặc sắc.

Thế giới du lịch đã có rất nhiều mỹ danh dành cho Bali, đó là “Đảo Thần”, “Xứ Sở với 1000 Ngôi Đền”, “Bình Minh của Thế Giới”, “Thiên Đường Nhiệt Đới” v…v…

Điều gì làm nên nét hoang dã mà gần gũi với đời sống hàng ngày ở Đảo Bali?

Ngay từ cả trăm năm trước, mặc dù Bali bị Hoà Lan chiếm làm thuộc địa nhưng chính quyền Hoà Lan áp dụng chính sách giữ bầu khí quyển trong lành và biển rừng nơi đây. Họ không cho xây cất công xưởng hay trồng cà phê, mà biến đảo Bali thành vùng an dưỡng. Đặc biệt, những phong tục tôn giáo, nghệ thuật dân gian, và cuộc sống làm ruộng đánh cá của người dân trên đảo đã được duy trì.

Người Bali được đánh giá là tài hoa nhất trong 250 sắc dân tộc ở Indonesia. Đó là nhờ dân bản địa tiếp thụ được tri thức về thiên văn học, hàng hải, điêu khắc của đạo Hindu du nhập từ Ấn Độ. Sự kết hợp của tôn giáo Hindu vốn đã rất giàu có cùng tín ngưỡng đa thần giáo của Bali trở thành nguồn sáng tác cho nhiều môn nghệ thuật ở hòn đảo diệu kỳ này! Không chỉ hình tượng nghệ thuật mà cả quy mô chế tạo và chất lượng tranh tượng, vải vóc và hàng mỹ nghệ của Bali đã khiến du khách phải ngẩn ngơ thán phục.

Nghệ thuật điêu khắc tại Bali là niềm tự hào của Indonesia và của Á Châu trên quốc tế. Trên mọi con đường làng, bạn sẽ nhìn thấy các xưởng điêu khắc và phòng trưng bày mỹ nghệ rất tinh vi và đa dạng. Tại những ngã tư, ngã ba của các thị trấn nhỏ ở Bali, du khách dễ dàng chiêm bái tạ tượng đài có mức nghệ thuật điêu luyện. Đó là những tượng Nữ Thần Lúa thanh tú, hay các hung thần mang khuôn mặt rất đa dạng. Nhờ môi trường sáng tạo luôn rạo rực của một nền văn hóa đa dạng và thiên nhiên kỳ ảo, đảo Bali còn thu hút các họa sĩ, điêu khắc gia của Tây Phương đến định cư và sáng tác.

Nói cho chính xác thì “Xứ Sở của 1000 Ngôi Đền” có tới 20 nghìn ngôi đền lớn nhỏ! Vâng, trên Đảo Bali chỗ nào cũng có đền. Mỗi làng xóm có ít nhất 3 ngôi đền. Mỗi nhóm trại trồng lúa thường có một ngôi đền v à mỗi công xưởng cũng có một ngôi đền.  Rất nhiều ngôi đền được xây cách đây cả ngàn năm vẫn như nguyên trạng. Đời sống tâm linh của người dân trên đảo có 90% theo đạo Hindu đã biểu lộ qua các đền thờ của họ.

Mời độc gỉa lần lượt thăm viếng từng địa danh mà Đảo Bali dành cho du khách

Bảo tàng Bali là nơi du khách không thể nào bỏ qua! Được xây cất từ năm 1930 và nằm ở trung tâm của thủ phủ Denpasar, bảo tàng Bali trưng bày rất nhiều thành tựu vĩ đại của loài người từ cổ xưa đến hiện đại cùng nhiều sản phẩm nghệ thuật bằng đá quý.

Bạn sẽ tim thấy đầy đủ tư liệu về Bali, đặc biệt là các bộ sưu tập tranh cổ trên vải, giấy quý, có những bộ từ thế kỷ 14 và 15. Ở bên ngoài bảo tàng là những bức tranh tường trình bày cuộc sống của dân bản xứ trên đảo thời xa xưa. Trong các đồ trưng bày có cả nhạc cụ dân tộc để du khách có thể ngồi gõ thử, hoặc nhờ người gác cửa chơi giúp một bản. Nếu muốn, bạn cũng có thể trò chuyện với “người nghệ sĩ ngẫu hứng” ấy. Thú vị là ở chỗ tất cả đều miễn phí!

Bây giờ mời độc gỉa vào hành trình về phía Đông Bali, với núi Gunung Agung được xem là linh thiêng nhất với người dân Bali. Người ta cho rằng, thần Pasupati chia núi Meru (theo truyền thuyết là trung tâm của thế giới Ấn- Độ Giáo) thành hai ngọn núi là Gunung Agung và Gunung Batur.

Cao 3.014 mét, Gunung Agung là một núi lửa vẫn còn hoạt động và cũng là ngọn núi cao nhất ở Indonesia. Dân Bali tin là các vị thần cũng như linh hồn tổ tiên của họ đang ngụ trên đỉnh núi Gunung Agung, do đó nhiều người khi ngủ đã quay đầu về phía ngọn núi này. Với phong cảnh hùng tráng cùng với những truyền thuyết huyền bí, Gunung Agung là ngọn núi được nhiều du khách ham thích chinh phục, cho dù không phải dễ dàng để leo lên gần đỉnh!

Đền Besakih thì nằm dưới chân núi Gunung Agung. Trải qua 2000 năm lịch sử, đó là ngôi đền cổ nhất, lớn nhất và quan trọng nhất của xứ sở Bali. Đền Besakih còn có tên gọi là “Đền Thờ Mẹ” của Ấn Độ giáo ở Bali. Tên Besakih có xuất xứ từ con rắn Basuki mang quyền năng trong truyện thần thoại Hindu. Hàng ngày có tới cả ngàn người đi hành hương tới đền Besakih. Thời xưa, hàng năm các bậc vua chúa cũng phải hành hương về đây. Dù với nhiều màu sắc và trang trí lộng lẫy, đền Besakih được nổi lên trên màu tối của nham thạch có từ kiến trúc ban đầu. Về tổng thể, đền Besakih là cả một khu đền gồm 22 ngôi đền riêng lẻ, trải dài hơn 3 cây số. Phong cảnh xung quanh đền rất đẹp và vô cùng bình lặng. Vào năm 1963, khi núi lửa Gunung Agung phun, đền Besakih bị hư hỏng nặng và sau đó đã được xây cất lại. Mặc dù đã trải qua nhiều thiên tai, ngôi đền vẫn giữ được vẻ đẹp cổ kính và trầm mặc một cách lạ lùng.

Đền Goa Lawah còn có tên là đền Động Dơi (Bat Cave) vì này có hàng nghìn con dơi sinh sống! Về vị thế, ngôi đền được xây cất ở phía trước của một hang động nhìn ra ven biển. Hình ảnh các hang động với những con dơi ăn quả trong các vách đá đã làm cho ngôi đền thêm vẻ linh thiêng. Tuy nhỏ nhưng với hơn 1000 năm tuổi, đền Goa Lawah có ý nghĩa rất đậm trong đời sống tâm linh của dân bản xứ. Theo truyền thuyết, một hoàng tử bị giấu trong các hang động và nhờ dơi bảo vệ mạng sống; vì thế Goa Lawah là đền thờ quan trọng nhất của dân Bali đối với thế giới của người chết.

Làng Ricefield Trekking sẽ cho bạn một cuộc phiêu lưu tuyệt vời vào nền văn hóa Bali  với cánh đồng lúa xanh tươi và vẻ đẹp ngoạn mục, kèm theo những âm thanh từ dòng sông Tjampuhan vẫn chảy suốt ngàn năm qua. Cho dù bạn đã được sinh ra ở xứ nhiệt đới, bạn cũng vẫn sẽ ngạc nhiên vì màu xanh ngát, bất tận trong ngôi làng thanh bình tưởng như vĩnh cửu.

Cuối cùng, mời bạn thăm làng Kusamba, làng đánh cá và làm muối, cách đền Goa Lawah chừng 2 cây số. Đây là nơi nổi tiếng của Bali với bãi biển tuyệt đẹp luôn được phủ bằng những gió mát dịu. Nghỉ lại hay chỉ thăm viếng làng Kusamba, bạn cũng có dịp mục kích dân chài ra khơi đánh cá ra sao.

Đối với dân Indonesia, Bali là trung tâm của thế giới. Trí thông minh về kiến thức và sự nhạy cảm trước vẻ đẹp của người Bali đã biến hòn đảo trời cho này thành thiên đường của xứ nhiệt đới.

Như một bảo tàng sống về Đông Nam Á, đảo Bali mãi mãi thân thuộc mà tàng ẩn, bình lặng mà sâu sắc với những ai đã từng thăm viếng.

Trong phần 2 loạt bài về Bali, mời đọc cùng chúng tôi ghé đến với đền Ulu Watu, cố cung Klung Kung, thành phố Bangli, núi lửa Batur và các bãi tắm đầy quyến rũ như Kuta, Sanur và Nusa Dua.

 Đỗ Ngọc

Photos:

Tanah Lot, 2008, GNU

Pura Taman Ayun Hindu Temple, 2011, Chensiyuan

Arjuna Statue in Bali, 2008, Illusion